بنام خدا
سلام دوستان
در تاریخ 1400 ساله اسلام و مسلمانان و فراز و فرود های بسیاری که در میان پیروان دو مذهب اصلی اسلام، یعنی شیعه و سنی در طی این سالیان پدید آمده، نکات قابل توجه و تجربیات شایسته ملاحظه ای در زمینه علل و عوامل موفقیت و یا ناکامی پیروان این دو مذهب در برهه های مختلف تاریخ به چشم می خورد.
طبق اسناد تاریخی موجود، بیشترین ایام و سالهای خلافت و فرمانروایی مسلمانان، مربوط به حکام اهل سنت و یا سلاطین متمایل به آنها بوده است. اما با این حال وقتی پویایی و بالندگی، به عنوان دو شاخصه اصلی مکاتب فکری، ملاک مقایسه این دو مذهب قرار می گیرد به اعتقاد موافق و مخالف، تشیع پیشرو بوده و فرسنگ ها در تعالی و ترقی جلوتر از سایرین قرار دارد.
بنا به اعتقادات شیعه، رهبران اصلی و ناقلان حقیقی شریعت، امامان معصومی هستند که با دوری از خلل و نقصان، برنامه ای جامع و بدون نقص را برای آینده بشریت طراحی و ترسیم کرده اند و باید دانست که همین موضوع، از عوامل اصلی پویایی و حیات دائمی تشیع است، اما عوامل دیگری را نیز نباید از دیده انصاف به دور داشته نسبت به آنها اغماض کرد.
وجود عالمان و متفکرانی چون شیخ صدوق، شیخ مفید، کلینی، محقق کرخی، سید بن طاووس، شیخ بهایی، ملاصدر،ا میرداماد، علامه مجلسی، شیخ انصاری، صاحب جواهر، کاشف الغطاء، میرزای شیرازی و ... بدون شک نبض اصلی حرکت شیعیان برای ادامه راه نشان داده شده، توسط اهل بیت عصمت و طهارت بوده است.
عالمانی امین وناقلانی حکیم، که در عین صداقت و امانت در حفظ و انتقال آنچه از معصوم رسیده است، نهایت تلاش خود را برای موشکافی و تعمق در متون و معارف اهل بیت، برای نیل به غایت واقعی پیامها و مفاهیم صادره از اهل بیت، به کار بسته و صدها هزار صفحه کتاب و مقاله در همین زمینه تالیف و به آیندگان هدیه دادند.
البته از این نکته نباید غافل بود که در هر زمان و حتی هر مکانی به فراخور حال بوده و هستند اشخاص و عالمانی که پیرو واقعی امامان معصوم و خلف صادقی برای پیشینیان خویش به شمار می روند.
از جمله این عالمان ژرف اندیش و متفکران سترگ، که تمامی عمر خود را برای استعلای معنوی مذهب جعفری به کار بسته و دمی را از دست نداد، حضرت آیت الله العظمی میرزا جواد آقا تبریزی رحمه الله علیه بود که پس از سال ها تحصیل و تدریس و اقامت در نجف اشرف، با کوله باری مملو از علم و عمل راهی ایران شده و پس از آنکه سالها درقم رحل اقامت افکنده و سفره فیض خود را برای طالبان وتشنگان معارف ناب محمدی گسترده بود، چندی پیش، بر اثر عارضه قلبی به رحمت الهی پیوسته و دار فانی را وداع کرد.
خوشه چینی چند ساله آن مرحوم، از محضر اساتید نامی حوزه، مانند آیت الله بروجردی، آیت الله شیرازی و آیت الله خویی و نیز جلب اعتماد ویژه استادان مبرز حوزه، از شاخصه هایی است که درکمتر کسی از عالمان معاصر دیده می شود. اما در این میان، قرابت علمی آن مرحوم، با مرحوم آیت الله خویی، ابهت خاصی را به شیوه علمی و نگارش فقهی و اصولی آن مرحوم بخشیده است. به طوری که همین ویژگی، در کنار دقت نظرهای مخصوص به خود ایشان، پرجمعیت ترین درس فقه را که هر روزه در مسجد اعظم قم و با حضور قریب به چهار هزار نفر برگزار می شد، نصیب ایشان کرده یود.
ماحصل تلاش و کوشش شبانه روزی آن مرحوم که بنا بر نقل نزدیکانشان، بیش از نیمی از شبانه روز را به مطالعه و تحقیق اختصاص داده بودند، تربیت هزاران شاگرد فاضل و محقق عالم، که اغلب از محققان نامی و فقهای برجسته کشور به شمار میروند، را سبب شده و موجب این گردیده که سالیان سال حوزه های علمیه، مدیون زحمات شبانه روزی و ثمرات باقیه ایشان باشند.
اما در این میان نکته ای که بسیار مغفول مانده، حجب و حیای ذاتی آن مرحوم و نیز حساسیت ویژه ای است که نسبت به دوری از شهرت و تبعات ناشی از آن داشته اند. در عین اینکه از مرحوم آیت الله تبریزی، به عنوان آخرین حلقه اتصال به فقهای عظام شیعه و استوانه های تاثیر گذار حوزه یاد می شد، بارهامشاهده می شد که با طلاب و دانشجویان حتی جوان و نورس، به مباحثه نشسته و سعی در اقناع طلبه های جوان، برای تمکین به نظریات خویش می کردند. و هیچ گاه مرجعیت ومقام علمی و والای ایشان، مانع از آن نمی شد که تازه نفسها را رانده و خود را فراتر از دنیای پر هیاهو جنجالی آنها بدانند.
عشق به اهل بیت و خصوصا بی بی دو عالم فاطمه زهرا سلام الله علیها که بارها با راهپیمایی های پا برهنه خود در روز شهادت آن حضرت، عشق و ارادت خود را نسبت به آن حضرت نشان داده بودند، یکی از رموزی است که بدون شک، تمامی زندگی پربار آن مرحوم تحت تاثیر آن قرار گرفته و از آن نشات گرفته بود.
از دیگر ویژگی های آن مرحوم که شاگردان و ارادتمندانش همگی بر آن متفق القول اند، عنایت خاص ایشان به محرومان و خصوصا افرادی که در جامعه از آنها به عنوان بی کس و کار یاد می شود، بود. بارها در سیره آیه الله تبریزی دیده شده که در پای درد دل های پیرمردی که سفره دل خود را در کمال سادگی و صداقت برای ایشان باز کرده بود، به آرامی گریسته و هنگام گوش فرا دادن به مصیبت های مردم محروم، تاب و تحمل از کف داده بی قرار می شد.
چه بسیارند فقرا و ایتامی که بارها آیه الله تبریزی را با پای پیاده، هنگامی که برای کمک به آنها می رفت، بر در خانه خود به نظاره نشسته بودند. چرا که آن مرحوم را اعتقاد بر این بود که، باید برای سرکشی به فقرا، به صورت حضوری و حتی الامکان با پای پیاده در خانه های آنان حاضر شد، تا مراتب فقر، و عمق دردهای ناگفته و ناشنیده آنها ملموس تر حس گردد.
آری حال که آن بزرگوار از میان ما رخت بربسته است، به خوبی می توان معنی واقعی این حدیث را فهمید که اذا مات العالم ثلم فی الاسلام ثلمه لا یسدها شی چرا که خسارت جبران ناپذیری که با فقدان ایشان حوزه های علمی و مراکز آموزشی را فرا خواهد گرفت، به مرور و روز به روز بیشتر و بدتر از گذشته رخ نمایانده و احساس خواهد شد. به یقین آیندگان زمانی شان و منزلت او را درک می کنند، که او دیگر در میان ما نیست.
سلام علیه یوم ولد و یوم یموت
سلام و درود خداوند بر او باد که جز در راه رضای حق گام برنداشته و به غیر از رضای او به چیز دیگری نیندیشید.
نوشته از :مهدی سلیمی
